شناخت علت ایجاد زخم تونلی به تعیین روش درمان کمک می‌کند. یک زخم تونلی می‌تواند دارای پیچیدگی و انحنا بوده و از چندین لایه‌ی بافت پوست نیز عبور کند، بنابراین شرایط زخم باید به دقت بررسی شود تا درمان زخم نیز امکان پذیر گردد، آزمایشات تصویربرداری نیز ممکن است برای درک وسعت کامل زخم تونلی لازم باشد.
در هر صورت، ناحیه مورد نظر باید کاملا تمیز شود و بافت مرده برداشته شود. نظارت دقیق باید در طول روند بهبودی ادامه یابد.
روش های درمان زخم تونلی:
پانسمان زخم
پانسمان مناسب زخم می‌تواند در روند بهبودی موثر بوده و خطر ابتلا به آبسه را کاهش دهد. پانسمان باید به میزان مناسب و محکم بسته شود تا از خارج شدن ترشحات زخم جلوگیری شود، همچنین پانسمان با فشار کم نیز ممکن است باعث آسیب بیشتر به بستر زخم شود. تعویض دوره‌ای پانسمان زخم نیز توسط پزشک معالج انجام می‌شود تا فشار مناسب روی زخم به طور منظم بررسی و اعمال شود.
دارو
استفاده از دارو در درمان زخم تونلی، شامل موارد زیر است:
– آنتی‌بیوتیک برای درمان یا پیشگیری از عفونت
2- داروهای مسکن
3- داروهای سیستمیک و کرم‌های آنتی‌بیوتیک (برای درمان هیدرادنیت چرکی)
4- تزریق فنول (برای درمان کیست پیلونیدال)
تخلیه ترشحات
تخلیه ترشحات زخم در تشکیل بافت گرانوله موثر است. بافت گرانوله بافت پیوندی است که موجب بسته شدن زخم می‌شود.
درمان زخم با فشار منفی یا وکیوم تراپی
درمان زخم تونلی با فشار منفی، میزان فشار هوا را بر روی زخم کاهش می‌دهد تا میزان تورم آن کاهش یابد، باکتری‌ها از بین بروند و در بهبود سریع زخم موثر است. این نوع درمان به عنوان وکیوم تراپی زخم نیز شناخته می‌شود. درمانگر زخم را پانسمان کرده و با فیلم شفاف زخم را می‌پوشاند. سپس لوله دریناژ به یک دستگاه وکیوم تراپی قابل حمل متصل شده که فشار هوا را حذف می‌کند. در طول این نوع درمان، پمپ قابل حمل بوده، و پانسمان باید به طور منظم تعویض شود این روند ممکن است برای چند هفته ادامه داشته باشد.
عمل جراحی
تکنیک‌های جراحی متفاوتی ممکن است برای برداشتن بافت آسیب‌دیده، کیست‌ها، یا زخم تونلی ظاهری و تمیز کردن آن‌ها استفاده شود.
مدیریت شرایط و سوابق گذشته‌ی بیمار
بیمار و درمانگر باید هر گونه شرایط قبلی را درمان و مدیریت کنند. اگر بیمار دیابت دارد، مهم است که قند خون او را مرتباً چک کنید.
آیا متدهایی برای جلوگیری از بروز زخم تونلی وجود دارد؟
حقیقت این است که نمی‌توان به طور کامل از بروز این نوع زخم‌ها جلوگیری کرد، اما چندین راه برای کاهش خطر زخم تونلی وجود دارد. بررسی و درمان زخم‌های باز بدن اهمیت ویژه‌ای دارد.
1– بیماری‌های زمینه‌ای و شرایط قبلی بیمار مانند دیابت را کنترل و مدیریت کنید.
2– حتی زخم‌های سطحی را تمیز و خشک نگه دارید.
3– در صورت داشتن شرایط لازم بیمار را به داشتن تحرک تشویق کنید، اما روی زخم فشار نیاورید.
4– دستورالعمل‌های پزشکی را برای مدیریت و نظارت بر زخم‌ها به طور دقیق انجام دهید.
5– به بیمار توصیه کنید آنتی‌بیوتیک‌ها را دقیقا مطابق با دستور پزشک مصرف کند.
در صورت مشاهده‌ی موارد زیر با پزشک خود تماس بگیرید:
1- درد شدید و ناگهانی
2- تورم، قرمزی
3- ترشح یا بوی بد زخم
4- تب، لرز، عرق کردن
روند درمان و زمان بهبود زخم تونلی چیست؟
زخم تونلی و درمان آن می‌تواند روندی رنج‌آور و مخاطره‌آمیز برای بیمار باشد. مدیریت درمان زخم امری چالش برانگیز است و روند بهبود آن ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها به طول انجامد. همچنین کیست پیلونیدال ممکن است حتی پس از بهبودی کامل نیز دچار مشکل شود.
در مورد این زخم تونلی هنگامی که روند بهبودی متوقف شود ممکن است تهدید جدی برای سلامت بیمار باشد. اما با درمان به موقع، این زخم‌ها می‌توانند سریع‌تر بهبود یافته و درد کمتری برای بیمار همراه داشته باشند. هر زخمی که پوست را دچار شکستگی و آسیب کند می‌تواند جای زخم را باقی بگذارد. وسعت اسکار نیز بستگی به آسیب و روند بهبود دارد.
موارد کلیدی
زخم تونلی زخمی است که مجراهایی در زیر لایه بالایی پوست ایجاد می‌کند. پارامترهای مختلفی می‌تواند در ایجاد زخم تونلی موثر باشند، از جمله عفونت و تعویق در روند بهبود.
این تونل‌ها همواره قابل مشاهده نبوده و زخم‌های عمیق در این زمینه می‌تواند نگرانی جدی برای سلامت بیمار باشد. تعیین وسعت این تونل‌ها و شروع سریع روند درمانی مناسب برای بهبود بیمار امری حیاتی است. درمان نادرست این زخم‌ها می‌تواند منجر به عوارض تهدید کننده برای زندگی بیمار شود. روند درمان زخم تونلی ممکن است از چند هفته تا چند ماه زمان ببرد.
Sources
All About Tunneling Wounds and Their Treatment.www.healthline.com/health/tunneling-wound.